ประเภทบทความ/งานวิจัย : R2R สถานะ : จัดทำรายงาน
   บทความ/วิจัย เรื่อง : หยุดปัญหาผู้ป่วยวัณโรคขาดยา ด้วยการมีส่วนร่วมของผู้ป่วย ครอบครัว และภาคีเครือข่าย แบบองค์รวม
ผู้แต่ง : ผกามาศ คิสารัง, จีรนันท์ พรรณอินทร์, ธนาพร ศิริโส ปี : 2562
     
หลักการและเหตุผล : วัณโรค เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย วัณโรคเกิดได้ทุกอวัยวะของร่างกายส่วนใหญ่มักเกิด ที่ปอด ซึ่งสามารถแพร่เชื้อได้ และในปัจจุบัน พื้นที่อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ มีผู้ป่วยวัณโรคเพิ่มขึ้นทุกปี ในการรักษาผู้ป่วยพบว่ามีผู้ป่วยขาดยาระหว่างการรักษาวัณโรค ดังนี้ ปี 2558-2560 จำนวนผู้ป่วยวัณโรค 106, 104 และ 73 ราย ตามลำดับ พบว่ามีผู้ป่วยขาดยา ปี 2558-2560 จำนวน 3, 1 และ 1 ราย ตามลำดับ คิดเป็นร้อยละ 2.83, 0.96 และ 1.37 ตามลำดับ ส่งผลให้ผู้ป่วยเหล่านั้นแพร่เชื้อให้กับผู้อื่น และส่งผลให้เกิดวัณโรคดื้อยาตามมา ด้วยปัญหานี้ผู้วิจัยจึงได้วิเคราะห์สาเหตุการขาดยาของผู้ป่วยวัณโรคพื้นที่ อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยการรวบรวมข้อมูลผู้ป่วยขาดยา และสัมภาษณ์ จากผู้ป่วย จึงพบว่าผู้ป่วยเข้าใจว่าตนเองหายป่วยเนื่องจากทานยาแล้ว ไม่มีอาการไอ ทำงานได้ปกติ มีโรคร่วมจิตเวช ติดสุรา ขาดผู้ดูแล และผู้ป่วยไปทำงานต่างจังหวัด จากสภาพปัญหาดังกล่าว จึงทำให้ผู้วิจัยได้ปรับรูปแบบการดูแลผู้ป่วยวัณโรค โดยเน้นผู้ป่วย ครอบครัว และชุมชนเป็นศูนย์กลาง  
วัตถุประสงค์ : เพื่อหยุดปัญหาผู้ป่วยวัณโรคขาดยา ด้วยการมีส่วนร่วมของผู้ป่วย ครอบครัว และภาคีเครือข่าย แบบองค์รวม  
กลุ่มเป้าหมาย : ผู้ป่วยขาดยา จำนวน 5 ราย  
เครื่องมือ : แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ใช้สถิติ จำนวน ร้อยละ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์เชิงเนื้อหา  
ขั้นตอนการดำเนินการ : รูปแบบการดูแลผู้ป่วยวัณโรค โดยเน้นผู้ป่วย ครอบครัว และชุมชนเป็นศูนย์กลาง โดยมีกิจกรรม ดังนี้ 1. แจ้งผู้ป่วยเมื่อวินิจฉัยวัณโรคว่า ต้องนอนรักษาในโรงพยาบาล 7 -14 วัน 2. ประเมินความเสี่ยงผู้ป่วย จัดลำดับสี แดง เหลือง เขียว 3.ประชุมวางแผนการดูแลผู้ป่วยโดย ผู้ป่วย ญาติ อสม. เจ้าหน้าที่ รพ.สต. พยาบาลคลินิกวัณโรค เภสัชกร SRRT นักโภชนาการก่อนจำหน่ายผู้ป่วย 4. เตรียมจัดสภาพแวดล้อมที่บ้านผู้ป่วย ให้เหมาะสมพร้อมรับดูแลผู้ป่วยที่บ้าน 5. ติดตามเยี่ยมเสริมพลัง ให้กำลังใจผู้ป่วย 6.โทรตามผู้ป่วยทันทีที่ขาดนัด และจัดส่งยาเมื่อผู้ป่วยมารับยาไม่ได้ ภายใน 1 วัน ลงเยี่ยมบ้านภายใน 1 สัปดาห์ หลังจัดส่งยาแล้ว และเยี่ยมบ้านผู้ป่วยวัณโรค เพื่อเสริมพลังให้ผู้ดูแล และให้กำลังใจผู้ป่วย  
     
ผลการศึกษา : จากการปรับกิจกรรมการดูแลผู้ป่วยวัณโรค โดยการยึดผู้ป่วย ครอบครัว และชุมชนเป็นศูนย์กลาง พบว่าผู้ป่วยวัณโรค ปี 2561-2562 จำนวน 68 ราย และ 72 ราย ตามลำดับ ไม่มีผู้ป่วยวัณโรคขาดยา  
ข้อเสนอแนะ : จากการศึกษาครั้งนี้ พบสาเหตุ ของปัญหาการขาดยาของผู้ป่วยวัณโรค อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ และได้ปรับกระบวนการดูแลผู้ป่วย โดยประเมินความเสี่ยงต่อการขาดยา ประเมิน สีเขียว คือผู้ป่วย ปกติ ไม่มีปัญหา สีเหลือง คือ เสี่ยงต่อขาดยาปานกลาง มีปัญหาเรื่องรายได้ ที่อยู่อาศัย ดื่มสุรา และสีแดง คือผู้ป่วยเสี่ยงขาดยารุนแรง มีโรคจิตเวชร่วม ใช้สารเสพติด ติดสุราเรื้อรัง ขาดผู้ดูแล ดื้อ ในผู้ป่วยแต่ละชนิดมีการจัดกระบวนการดูแลโดยเน้นผู้ป่วย ครอบครัว และชุมชนเป็นศูนย์กลาง โดยอาศัยความร่วมมือของภาคีเครือข่าย โรงพยาบาล รพ.สต. ชุมชน และบ้านผู้ป่วย ด้วยกระบวนการนี้ทำให้ ปัจจุบัน ไม่มีผู้ป่วยวัณโรคขาดยา  
     
รางวัลที่ได้รับ : ยังไม่ได้รับรางวัล  
     
  ดาวน์โหลด : เอกสารฉบับโครงร่าง