ประเภทบทความ/งานวิจัย : CQI สถานะ : จัดทำรายงาน    บทความ/วิจัย เรื่อง : การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในการออกกำลังกายและพัฒนาสมองด้วยตารางเก้าช่อง ผู้แต่ง : ประนอม เหนือแสน และคณะ ปี : 2562       หลักการและเหตุผล : พฤติกรรมของมนุษย์เป็นสื่อที่แสดงออกถึงการทำงานของสมองหรือระบบประสาท ซึ่งแยกออกเป็น 2 ส่วนใหญ่ ๆ คือ พฤติกรรมที่อยู่เหนือการควบคุม ของจิตใจ เช่น อาการสะดุ้ง ตกใจ และพฤติกรรมที่อยู่ภายใต้การควบคุมของจิตใจ เช่น การอ่าน เขียน ฟัง พูด ตลอดจนการเคลื่อนไหวต่าง ๆ อย่างเป็นระบบ ตามที่สมองเคยได้รับการฝึกหรือเรียนรู้มา ดังนั้นการกระตุ้นให้ร่างกาย ได้ปฏิบัติการเคลื่อนไหว รูปแบบใด รูปแบบหนึ่ง หรือหลากหลายรูปแบบอย่างเป็น ระบบตามลำดับขั้นตอน จะช่วยนำไปสู่การปรับตัวและการพัฒนาของสมอง จากแนวคิดข้างต้น รศ.เจริญกระบวนรัตนาอาจารย์ประจำคณะวิทยาศาสตร์การกีฬามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้นำไปคิดค้น"ตารางเก้าช่อง"อุปกรณ์ที่ช่วยในการพัฒนาสมองเพื่อฝึกปฏิกิริยารับรู้และตอบสนองต่อการเคลื่อนไหว ระบบประสาทดังกล่าวนี้ จะเน้นความถูกต้องแม่นยำในการเคลื่อนไหวเป็นสำคัญตาราง 9 ช่อง จะช่วยพัฒนาศักยภาพการเรียนรู้ รับรู้ สมาธิในการทำกิจกรรม การทำงานของระบบประสาท และการเรียนรู้ การจำของสมอง ทั้งยังเป็นการสร้างเสริมสุขภาพที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ รพ.สต.ร่วมกับอสม.บ้านโพนสวาง หมู่ที่ 6 ตำบลกุดสิมคุ้มใหม่ จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในการออกกำลังกายและพัฒนาสมองด้วยตารางเก้าช่องเพื่อส่งเสริมสุขภาพร่างกายจิตใจฝึกสมาธิในการทำกิจกรรม และฝึกปฏิกิริยารับรู้และตอบสนองต่อการเคลื่อนไหวให้แก่ผู้สูงอายุในพื้นที่บ้านโพนสวาง หมู่ที่ 6 ตำบลกุดสิมคุ้มใหม่   วัตถุประสงค์ : 1. เพื่อส่งเสริมสุสุขภาพร่างกาย จิตใจ ฝึกสมาธิในการทำกิจกรรม และฝึกปฏิกิริยารับรู้และตอบสนองต่อการเคลื่อนไหว ให้แก่ผู้สูงอายุในบ้านโพนสวาง ตัวชี้วัดความสำเร็จ : ผู้สูงอายุมีความรู้สึกเห็นคุณค่าในตนเองและมีส่วนรวมในกิจกรรมในชุมชนกว่าร้อยละ 90 2. ประเมินความพึงพอใจผู้สูงอายุที่มีต่อโครงการ ตัวชี้วัดความสำเร็จ : ผู้สูงอายุมีความพึงพอใจในการดำเนินโครงการ มากว่าร้อยละ 80   กลุ่มเป้าหมาย : อสม. หมู่ที่ 6 จำนวน 10 คน ผู้สูงอายุและหรือผู้ที่สนใจเข้าร่วมโครงการ จำนวน 50 คน รวมทั้งหมด 60 คน   เครื่องมือ : แผ่นตารางเก้าช่อง   ขั้นตอนการดำเนินการ : 1. เขียนโครงการเพื่อขออนุมัติงบประมาณจากกองทุนหลักประกันสุขภาพเทศบาลตำบลกุดสิมคุ้มใหม่ 2. ประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนและผู้ที่สนใจในพื้นที่ทราบ 3.ประชุมอบรมให้ความรู้โครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในการออกกำลังกายและพัฒนาสมองด้วยตารางเก้าช่อง 4. ออกกำลังกายเต้นตารางเก้าช่อง 5. ประเมินภาวะสุขภาพของผู้เข้าร่วมกิจกรรมก่อนการร่วมกิจกรรม 6. ติดตามและประเมินผลการดำเนินการตามโครงการ         ผลการศึกษา : 1. ผู้สูงอายุมีความรู้สึกเห็นคุณค่าในตนเองและมีส่วนรวมในกิจกรรมในชุมชนกว่าร้อยละ 90 ข้อมูลจากการสังเกตและซักถาม จะพบว่าผู้สูงอายุจะมีรอยยิ้มเสียงหัวเราะ , ซักถามภาวะสุขภาพที่ตนเองมีประสบการณ์ มาร่วมกิจกรรมทุกครั้งไม่เคยขาด ได้รับการประเมินภาวะซึมเศร้าด้วย 2 Q 2. ผู้สูงอายุได้รับการดูแลสุขภาพเบื้องต้นได้ ผู้สูงอายุได้รับการดูแลสุขภาพเบื้องต้น เช่น วัดความดันโลหิต เจาะน้ำตาลในเลือดด้วยวิธีปลายนิ้ว วัดรอบเอว วัดส่วนสูง วัดสายตาด้วย อสม. 3 นิ้ว การประเมินภาวะสุขภาพด้วยแบบประเมิน ADL ของกรมอนามัย มีจำนวนผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคเบาหวานมีระดับน้ำตาลในเลือดลดลง จำนวน 3 คน จากจำนวนทั้งหมด 10 คน 3. ความพึงพอใจต่อโครงการร้อยละ 85 และต้องการให้สานต่อโครงการในปีถัดไป   ข้อเสนอแนะ : ควรจะขยายพื้นที่ดำเนินการด้วยการเต้นตารางเก้าช่องให้มากขึ้น และนำเสนอข้อมูลในที่ประชุมคณะกรรมการกองทุนหลักประกันสุขภาพเทศบาลตำบลกุดสิมคุ้มใหม่เพื่อเห็นความสำคัญและสนับสนุนงบประมาณมากขึ้น และควรเพิ่มระยะเวลาในการดำเนินโครงการตลอดทั้งปี         รางวัลที่ได้รับ : ยังไม่ได้รับรางวัล           ดาวน์โหลด : เอกสารฉบับโครงร่าง