ประเภทบทความ/งานวิจัย : CQI สถานะ : จัดทำรายงาน    บทความ/วิจัย เรื่อง : มหัศจรรย์ลูกยางพารา ผู้แต่ง : เนตรทราย กว้างชัยภูมิ ปี : 2561       หลักการและเหตุผล : ฝ่าเท้าเป็นส่วนสำคัญมากส่วนหนึ่งเนื่องจากฝ่าเท้ามีความสัมพันธ์กันอวัยวะทุกส่วนในร่างกาย เพราะฝ่าเท้าเป็นจุดรวมของปลายประสาทและเส้นเลือดจากส่วนต่างๆซึ่งจะสื่อสารโดยผ่านประสาทหรือต่อมน้ำเหลือง สามารถรับน้ำหนักได้หลายเท่าของน้ำหนักตัว (วีระยุทธ เชาว์ปรีชา, 2554) การนวดกดจุดเท้ามีประโยชน์ในการรักษาสุขภาพให้ดีขึ้น ป้องกันโรคภัยไข้เจ็บช่วยผ่อนคลายความตึงเครียดของกล้ามเนื้ออย่างลึกๆ กระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและสนับสนุนการทำงานของต่อมน้ำเหลืองภายในร่างกาย กระตุ้นการทำงานของอวัยวะภายในร่างกาย ปรับสมดุลของร่างกายให้กลับคืนสู่ภาวะปกติ ช่วยบำบัดและบรรเทาการเจ็บป่วยของร่างกาย ปรับอุณหภูมิของร่างกายให้เป็นปกติ ขับของเสียออกจากร่างกาย สร้างภูมิคุ้มกันต้านทานโรค ทำให้ดูอ่อนกว่าวัย ปรับการทำงานของประสาทส่วนต่างๆ ของร่างกาย ป้องกันโรคอัมพฤต-อัมพาต ปรับฮอร์โมนของร่างกายให้เป็นปกติ เสริมสร้างกระดูกและกล้ามเนื้อให้เป็นปกติ และที่สำคัญที่สุด คือ ช่วยฟื้นฟูและผลักดันให้มีสุขภาพร่างกายที่แข้งแรงขึ้น (สำนักการแพทย์ทางเลือก, 2559) ในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวานที่มีอายุมากกว่า 40 ปี หรือเป็นเบาหวานมานานกว่า 10 ปี พบว่าอุบัติการณ์ของการเกิดแผลที่เท้าจะเพิ่มขึ้นโดยเฉพาะกลุ่มผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ได้ ซึ่งจากข้อมูล ผู้ป่วยเบาหวานในเขต อำเภอร่องคำ ปี 2558-2559 มีจำนวน 790 และ 840 คน ที่ได้รับการคัดกรองภาวะแทรกซ้อนผู้ป่วยเบาหวานประจำปี พบว่าผู้ป่วยทีมีภาวะแทรกซ้อนทางเท้าระดับ High Risk มีจำนวน 11 และ 13 คน คิดเป็นร้อยละ 1.39 และ 1.54 คน ตามลำดับ ซึ่งภาวะแทรกซ้อนดังกล่าวทำให้เกิดปัญหาต่อระบบประสาทรับความรู้สึกส่วนปลาย ทำให้บริเวณเท้าชา ไม่รู้สึกเจ็บปวด ไม่รับรู้แรงกดดัน หรืออาจสูญเสียการรับรู้ร้อนหนาวได้ สิ่งเหล่านี้ทำให้ง่ายต่อการเกิดอุบัติเหตุ หรือแม้แต่เมื่อมีแผลเกิดขึ้นที่เท้าก็จะไม่รู้สึกเจ็บ เป็นสาเหตุทำให้แผลนั้นลุกลาม และยากต่อการรักษา ทำให้ผู้ป่วยสูญเสียอวัยวะและสูญเสียค่าใช้จ่ายในการรักษา ดังนั้นโรงพยาบาลร่องคำจึงได้คิดนวัตกรรมมหัศจรรย์ลูกยางพาราเพื่อใช้ในการดูแลผู้ป่วยโรค เบาหวานที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางเท้า ในการชะลอการเกิดอาการ บำบัดรักษาอาการ รวมถึงเป็นการส่งเสริมให้บุคคลใกล้ชิดมีส่วนร่วมในการดูแลผู้ป่วยเบาหวานอีกทางหนึ่งด้วย   วัตถุประสงค์ : 1) เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนทางเท้าของผู้ป่วยเบาหวาน 2) เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของญาติในการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน 3) เพื่อฟื้นฟูผู้ป่วยเบาหวานที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดแผลได้รับการดูแลและป้องกันการเกิดแผลในระยะเริ่มต้น   กลุ่มเป้าหมาย : ผู้ป่วยเบาหวานในเขตอำเภอร่องคำ หรือผู้ป่วยเบาหวานที่มีอาการชาตามปลายประสาท(เท้า) ทั้งที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและในชุมชน   เครื่องมือ :   ขั้นตอนการดำเนินการ : 1. อุปกรณ์ และวัสดุที่ใช้มีดังนี้ วัสดุเหลือใช้และวัสดุที่มีอยู่ตามท้องถิ่น เช่น เมล็ดยางพารา กาวร้อนสำหรับยึดติด แผ่นยางรถยนต์หรือแผ่นยางพารา 2. ขั้นตอนการทำ 2.1) ตัดแผ่นยางพาราให้มีขนาดพอเหมาะกับเท้า 2.2) นำเมล็ดยางพาราทากาวร้อน แล้วนำมาติดกับแผ่นยางพาราที่ตัดเตรียมไว้ที่ รอให้กาวแห้ง แล้วทดความความแข็งแรง และสามารถนำไปใช้ได้         ผลการศึกษา : ผลการศึกษา จากการสำรวจผลการใช้นวัตกรรม มหัศจรรย์ลูกยางพารา จำนวน 56 คน พบว่า หลังใช้นวัตกรรมผู้ใช้มีความผ่อนคลายกล้ามเนื้อมากขึ้น ร้อยละ 76 อาการชาที่ฝ่าเท้าลดลงร้อยละ 65 มีความรู้ ความเข้าใจในการนวดเท้ามากขึ้น ร้อยละ 60 และระยะเวลาในการนวด 10-15 นาที มีความเหมาะสม ร้อยละ 52 ด้านความพึงพอใจในตัวนวัตกรรม มีการใช้ทรัพยากรท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์ร้อยละ 90 ขนาดของนวัตกรรมมีความแข็งแรง เหมาะสม ร้อยละ 68 และความพึงพอใจโดยรวมที่มีต่อนวัตกรรม คิดเป็นร้อยละ 74 สรุปผลการศึกษา การนวดฝ่าเท้าด้วยนวัตกรรม มหัศจรรย์ลูกยางพารา ด้วยลักษณะที่เหมาะกับรูปเท้า และขนาดเม็ดยางพาราที่เป็นจุดกดสัมผัสที่เท้าที่ตรงกับปุ่มเส้นประสาทเท้า ทำให้เกิดความผ่อนคลาย กระตุ้นปลายประสาทสัมผัสที่เท้า ทำให้เกิดความผ่อนคลาย กระตุ้นประสาทสัมผัสที่เท้า ส่งผลให้สามารถช่วยผ่อนคลาย บรรเทาอาการปวดและชาเท้าลงได้ นอกจากนี้ยังช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือด ช่วยระบบการทำงานของร่างกายให้แข็งแรง ทั้งยังอุปกรณ์ที่ใช้ในนวัตกรรมยังสามารถหาได้ง่ายในท้องถิ่น จึงเป็นการนำวัสดุท้องถิ่นมาใช้ให้เกิดประโยชน์อีกด้วย   ข้อเสนอแนะ :         รางวัลที่ได้รับ : ยังไม่ได้รับรางวัล           ไม่มีเอกสารแนบ