ประเภทบทความ/งานวิจัย : CQI สถานะ : จัดทำรายงาน    บทความ/วิจัย เรื่อง : นวดกระตุ้นน้ำนมในมารดาหลังคลอด ปี 2563 ผู้แต่ง : ทัศนีย์ สุลำนาจ ปี : 2563       หลักการและเหตุผล : : จากปัญหาการตึงคัดเต้านมของมารดาหลังคลอดและปัญหามารดาหลังคลอดน้ำนมมาน้อย ทําให้เจ็บปวดไม่สบายตัวและน้ำนมไม่เพียงพอต่อการให้นมลูก เป็นอุปสรรคต่อการให้นมลูก ทําให้มารดาหลังคลอดบางท่านหลีกเลี่ยงการนำลูกเข้าเต้า และถ้าปล่อยทิ้งไว้ไม่ได้แก้ไขจะทำให้น้ำนมหด น้ำนมไม่มา จะส่งผลให้การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ไม่ประสบความสําเร็จ ปัญหาและสาเหตุ : การดูแลสุขภาพอนามัยแม่และเด็ก เป็นการดูแลตั้งแต่ระยะฝากครรภ์จนกระทั่งคลอดฟื้นฟูสุขภาพของแม่ให้สมบูรณ์แข็งแรงสามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวอย่างน้อย 6 เดือน งานแพทย์แผนไทยจึงเป็นส่วนหนึ่งในส่งเสริมการดูแลสุขภาพมารดาหลังคลอด ด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยโดยให้ความรู้การปฏิบัติตนระยะตั้งครรภ์จนถึงระยะหลังคลอด ให้บริการทับหม้อเกลือเพื่อฟื้นฟูสมดุลร่างกายและจิตใจให้สามารถดำรงชีวิตได้อย่างปกติสุข และได้พัฒนาติดตามเยี่ยมหญิงหลังคลอดในเขตรับผิดชอบ พบว่า มารดาส่วนหนึ่งต้องเลี้ยงลูกด้วยนมผสมจากการเยี่ยมคลอดและสอบถามสาเหตุเกิดจากการคัดเต้านมของแม่หลังคลอดระยะวันแรกๆมักพบปัญหาปวดเต้านม ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการให้นมบุตร ทำให้แม่ไม่อยากให้ลูกดูดนม แล้วปล่อยเต้านมทิ้ง ไว้นาน จนในที่สุดมีอาการคัดเต้านมเกิดการอักเสบซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการเลี้ยงลูกไม่ประสบผลสำเร็จอย่างน้อย 6 เดือน ผลสำรวจข้อมูลย้อนหลังพบว่าปัญหาส่วนหนึ่งขึ้นกับมารดาคลอดบุตรคนแรก ตั้งแต่เดือนตุลาคม ........ - สิงหาคม ....... จำนวนทั้งหมด ..... ราย พบว่า .... ราย ที่พบในวันแรกๆน้ำนมยังไม่มาและอีก 1 ราย มีปัญหาคัดตึงเต้านม ให้นมบุตรได้ไม่เต็มที่ตลอดทั้งการให้นมบุตรในท่าที่ไม่เหมาะสม วิธีดูดนมไม่ถูกต้อง บางรายหัวนมแตก หัวนมบอด ลานนมแข็งกดเจ็บและพบว่าส่วนใหญ่เกิดจากมารดาหลังคลอดอายุยังน้อย   วัตถุประสงค์ : 1. เพื่อกระตุ้นน้ำนมมารดาหลังคลอด 2. เพื่อส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยน้ำนมมารดา 3. เพื่อลดปัญหาอาการอักเสบปวดคัดเต้านมและกระตุ้นการไหลของน้ำนมมารดา   กลุ่มเป้าหมาย : มารดาหลังคลอดทุกรายที่มาคลอดในโรงพยาบาลห้วยผึ้ง   เครื่องมือ :   ขั้นตอนการดำเนินการ : 1. ประชุมทีมงานแพทย์แผนไทย หาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการนวดเพื่อกระตุ้นน้ำนมมารดา หลัง คลอด และศึกษากลไกการหลั่งน้ำนม 2. ประสานงานกับสูติกรรมหลังคลอดในการดำเนินงานดูแลมารดาหลังคลอด 3. แนวทางตรวจประเมินและวางแผนการรักษา 3.1 ตรวจประเมินเต้านมและการไหลของน้ำนมมารดาหลังคลอด 3.2 นวดกระตุ้นน้ำนม ประคบเต้านมด้วยลูกประคบสมุนไพร ให้สุขศึกษาเกี่ยวกับอาหารสมุนไพรบำรุงน้ำนม และแนะนำการปฏิบัติตัวในมารดาหลังคลอด         ผลการศึกษา : 1. น้ำนมมารดาเริ่มมาภายใน 2 วันหลังคลอด 2. มารดาสามารถเลี้ยงบุตรด้วยนมแม่โดยไม่ต้องใช้นมผง 3. แพทย์แผนไทยคาดหวังว่า มารดาหลังคลอดมีความรู้ความเข้าใจการปฏิบัติตนหลังคลอด   ข้อเสนอแนะ :         รางวัลที่ได้รับ : ยังไม่ได้รับรางวัล           ดาวน์โหลด : เอกสารฉบับเต็ม (Fulltext)