ประเภทบทความ/งานวิจัย : CQI สถานะ : จัดทำโครงร่าง    บทความ/วิจัย เรื่อง : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทยวิถีผู้ไทในโรงพยาบาลเขาวง ผู้แต่ง : นางสุณัฐฏา หนองห้าง, นางอรุณญา คล่องแคล่ว และผู้ช่วยแพทย์แผนไทย ปี : 2560       หลักการและเหตุผล : มารดาหลังคลอดจะมีการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายในทุกระบบ ภาวะสุขภาพที่ เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมภายหลังคลอด ต้องได้รับการฟื้นฟูให้ร่างกายกลับมาสู่ภาวะปกติ จำเป็นต้องได้รับการดูแลและปฏิบัติตัวอย่างถูกต้อง ให้ร่างกายกลับสู่ภาวะปกติ ภูมิปัญญาไทยมีการนำแนวคิดในการดูแลตนเองและการปฏิบัติตัวหลังคลอดเพื่อให้ เกิดผลดีต่อร่างกายทั้งมารดาและทารก โดยใช้สิ่งที่มีอยู่ใกล้ตัวและหาได้ง่ายในการบำรุงร่างกาย พืชสมุนไพรถือเป็นตัวสำคัญที่มีส่วนช่วยให้มารดาหลังคลอด กลับสู่ภาวะปกติและมีสุขภาพดี ร่างกายแข็งแรง โรงพยาบาลเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ เปิดให้บริการคลินิกแพทย์แผนไทย เมื่อปี พ.ศ. 2540 ให้บริการในวันจันทร์ – วันศุกร์ ในเวลา 08.00 น-16.00 น. ให้บริการหัตถบำบัด ประคบสมุนไพร และอบสมุนไพรตามมาตรฐานวิชาชีพการแพทย์แผนไทยและนอกเวลาราชการ 16.00 น.-20.00 น. ให้บริการเฉพาะอบสมุนไพร งานแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลเขาวงเริ่มให้บริการฟื้นฟูหญิงหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย เดือนธันวาคม พ.ศ. 2560 ซักประวัติ ตรวจร่างกาย หัตถบำบัด ประคบสมุนไพร ทับหม้อเกลือ อบไอน้ำสมุนไพร และให้คำแนะนำด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย ครบ 5 หัตถการตามมาตรฐานวิชาชีพแพทย์แผนไทยควบคู่กับการใช้ภูมิปัญญาในท้องถิ่นที่สืบทอดเป็นวัฒนธรรมการดูแลตนเองมายาวนานในชุมชนการขลำการทานอาหาร เช่น อาหารทะเล ข้าวดำ เนื้อสัตว์ใหญ่ เป็นต้น การใช้ชีวิตประจำวัน เช่น ห้ามประกอบอาหารที่มีกลิ่นฉุน ห้ามถูสบู่ แปรงฟัน ส่องกระจก ตลอดการอยู่ไฟ เป็นต้น งานแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลเขาวง ได้ตระหนักถึงกระบวนการรักษาแบบองค์รวมแนววิถีผู้ไท เพื่อฟื้นฟู ดูแล รักษาหญิงหลังคลอดโดยให้การดูแลสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทย จึงจัดทำโครงการดูแลหญิงหลังคลอดด้วย วิธีการแพทย์แผนไทย ให้ความรู้ และสร้างเสริมประสบการณ์จากการร่วมปฏิบัติจริง จัดเก็บข้อมูลเพื่อรายงาน ผลการปฏิบัติ แสดงองค์ความรู้ที่เกิดจากการผสานระหว่างผู้ป่วย แพทย์แผนไทย เจ้าหน้าที่ทางสาธารณสุข ตลอดจนญาติผู้ใกล้ชิดผู้ป่วยและภูมิปัญญาท้องถิ่น ให้มีกรรมวิธีดูแล แบบมีผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง ทำให้สร้างคุณภาพชีวิตและเป็น การธำรงอยู่ด้วยองค์ความรู้แบบภูมิปัญญาไทย สร้างความสมดุลสู่การเป็นชุมชน สังคมที่เข้มแข็งต่อไป   วัตถุประสงค์ : เพื่อเพิ่มการให้บริการฟื้นฟูหญิงหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยวิถีผู้ไทของผู้มาใช้บริการที่โรงพยาบาล   กลุ่มเป้าหมาย : หญิงหลังคลอดที่คลอดแบบปกติในโรงพยาบาลเขาวง   เครื่องมือ : แบบเก็บข้อมูล, แบบสำรวจความพึงพอใจ   ขั้นตอนการดำเนินการ : 1. งานแพทย์แผนไทยให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพหญิงหลังคลอด ด้วยวิธีการ แพทย์แผนไทยวิถีผู้ไท เป็นการให้ความรู้เชิง ทฤษฎีและสาธิตการปฏิบัติ วันคลินิกฝากครรภ์และตรวจหลังคลอด โรงพยาบาลเขาวง 2. จัดบริการดูแลสุขภาพหญิงหลังคลอด กิจกรรมการบริการ นวด ประคบสมุนไพรทั่วร่างกาย ประคบเต้านม 3. ทับหม้อเกลือ ให้คำแนะนำ สอนการพันผ้าหน้าท้อง การดูแลสุขภาพด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่น (วิถีภูไท) ในห้องคลอดและคลินิกแพทย์แผนไทย : ซึ่งจะให้บริการหญิงหลังคลอดที่คลอดปกติที่โรงพยาบาลเขาวง หลังคลอด ๔๘ ชั่วโมง 4. จัดชุดการดูแลสุขภาพหญิงหลังคลอดให้ไปดูแลสุขภาพที่บ้าน ประกอบด้วย สมุนไพรสำหรับอบไอน้ำสมุนไพร ลูกประคบสมุนไพร ยาประสะไพล ชาชงขิง 5. ออกติดตามเยี่ยมหญิงหลังคลอดในเขตพื้นที่ รพ.เขาวง 6. ประเมินความพึงพอใจ และอาการไม่พึงประสงค์จากกิจกรรมบริการ         ผลการศึกษา :   ข้อเสนอแนะ :         รางวัลที่ได้รับ : ยังไม่ได้รับรางวัล           ดาวน์โหลด : เอกสารฉบับโครงร่าง